Menu Zamknij

Stara mapa

Kilka śląskich powiatów dawnej rejencji opolskiej obejmuje mapa bez daty wydania. Na jej fragmencie z najbliższą okolicą Tarnowskich Gór zaznaczono linię kolei normalnotorowej Opole – Tarnowskie Góry (1857) przedłużoną dwa lata później do Chebzia

Jej tor prowadził przez Bobrowniki i Suchą Górę po zachodniej stronie toru wąskotorowego z 1854 r. Przedłużenie było czynne do 1869 r. Wtedy zbudowano nową linię normalnotorową Tarnowskie Góry – Bytom przez Nakło Śl. Nie ma jej na mapie, co oznacza, że przedstawia stan z lat 1857–1869.
Na północy naniesiono na niej tory kolei wąskotorowej od Huty Hugo w Lasowicach i od kopalni rudy żelaza w Kowalikach obok Nakła Śl. Poniżej zabudowy centrum Tarnowskich Góra trzy odgałęzienia od głównej linii wąskotorówki do szybów wydobywczych. Dwa z nich przekraczają ul. Gliwicką a trzecie biegnie obok znanego szybu Żmija przy ul. Szczęść Boże i dociera za ul. S. Staszica w okolice uruchomionej w 1884 r. stacji wodociągowej w Reptach Nowych.
Na południu widoczny jest szlak bocznicowy wąskotorówki o długości 5,5 km od głównej linii w Suchej Górze (Trockenberg) przez Blachówkę doliną potoku Segiet poza ul. Gliwicką do kopalni cynku Arnold. Podobnie jak wszystkie ww. pochodzi z 1854 r.
Na omawianej mapie zaznaczono też koła wodne młynów i tartaków na rzece Stole od Lasowic po Piaseczną a przy niej koło dmuchawy wielkiego pieca oraz ciągu płuczek rudy na północnym zboczu Wzgórza Redena z maszyną parową (Dampfmachine). Jej pompy od 1835 r. zasilały wodą miejski wodociąg i wspomniane płuczki. Inna maszyna do 1876 r. dostarczała wody głównej płuczce rudy (Wasche), obok której powstała Hałda Popłuczkowa przy ul. Długiej.
Zaznaczono zabudowania folwarków. Wiatrowy młyn na północ od ul. S. Wyszyńskiego i na zachód od folwarku Amalien Hof, znajdującego się kiedyś między ulicami S. Wyspiańskiego, S. Wyszyńskiego, PCK i J. Rymera.
Oznaczono leśniczówki, kopalnie rud, huty, kamieniołomy, wapienniki, znaczące wzniesienia. Ich wysokość podano w stopach paryskich (32,484 cm). Ówczesne pomiary różnią się od późniejszych i dzisiejszych o 1–5 m. Wyraźny błąd wystąpił przy wzniesieniu Sucha Góra (Trocken B.), przy którym wydrukowano liczbę 1674 zamiast 1074, przez co na mapie „urosło” o 19,5 m.
Mieczysław Filak

Montes nr 129